ଭାରତର ରାଜଧାନୀ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣ ସଙ୍କଟର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଛି । ପାଣିପାଗର ପରିବର୍ତ୍ତନ ସହିତ ଗୁରୁବାର ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଦିଲ୍ଲୀରେ AQI 400 ଅତିକ୍ରମ କରିଛି । ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣ ହେତୁ ଦିଲ୍ଲୀ ଧୂଆଁମୟ ହୋଇଯାଇଛି । ସେପଟେ ପଡୋଶୀ ଦେଶ ପାକିସ୍ତାନରେ ମଧ୍ୟ ସ୍ଥିତି ଭଲ ନୁହେଁ । ଲଗାତାର ଦ୍ୱିତୀୟ ଥର ପାଇଁ ପାକିସ୍ତାନର ଲାହୋର ସହର ପୃଥିବୀର ସର୍ବାଧିକ ପ୍ରଦୂଷିତ ସହର ତାଲିକାରେ ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି । ଏକଦା ‘ଗାର୍ଡେନ୍ ସିଟି’ କୁହାଯାଉଥିବା ଲାହୋର ଆଜି ଦୁନିଆର ସବୁଠାରୁ ପ୍ରଦୂଷିତ ସହରରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି ।
ଲାହୋର ପ୍ରଦୂଷଣ ପାଇଁ ପାକିସ୍ତାନ ସରକାର ଭାରତକୁ ଦାୟୀ କରୁଛି । ପାକିସ୍ତାନ ସରକାର କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତର ପଞ୍ଜାବ ଅଞ୍ଚଳରେ ନଡ଼ା ଜାଳିବା କାରଣରୁ ଲାହୋରରେ ପ୍ରଦୂଷଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । କୂଟନୈତିକ ସ୍ତରରେ ଭାରତର ପଞ୍ଜାବରେ ନଡ଼ା ଜଳିବା ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉଠାଇବ ବୋଲି ମଙ୍ଗଳବାର ଦିନ ପାକିସ୍ତାନ କହିଛି । ତେବେ ଲାହୋରରେ ପ୍ରଦୂଷଣର ବାସ୍ତବତା ସେଠାକାର ଗଣମାଧ୍ୟମ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଛି । ପାକିସ୍ତାନର ଜିଓ ନ୍ୟୁଜ୍ କହିଛି ଯେ ଛୋଟ ଶିଳ୍ପ କାରଖାନାଗୁଡ଼ିକରେ ଟାୟାର ଏବଂ ପ୍ଲାଷ୍ଟିକ୍ ଇନ୍ଧନ ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଛି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଉପାନ୍ତ ଜିଲ୍ଲାଗୁଡ଼ିକରେ କୃଷକମାନେ ବହୁ ମାତ୍ରାରେ ନଡ଼ା ଜାଳୁଛନ୍ତି । ଏହା ସହିତ ଜିଗଜାଗ ଟେକ୍ନୋଲୋଜି ବିନା କାମ କରୁଥିବା ଇଟାଭାଟି ସହରରେ ଧୂଆଁ ବଢାଇ ଦେଇଛି । ଲାହୋରରୁ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୂରତା ମାତ୍ର 400 କିଲୋମିଟର । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପଡୋଶୀ ଦେଶର ପ୍ରଦୂଷିତ ବାୟୁ ଦିଲ୍ଲୀରେ ପହଞ୍ଚି ଲୋକଙ୍କୁ ଶ୍ୱାସରୁଦ୍ଧ କରୁଛି ବୋଲି ଦାବି କରାଯାଉଛି ।
ଏହି ପ୍ରଦେଶରେ ପ୍ରଦୂଷଣର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ପଞ୍ଜାବ ସରକାର ଏକ ମାସର ଜରୁରୀକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି ଯାହା ଦ୍ୱାରା ସମସ୍ତ ସ୍କୁଲ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ପାଇଁ ମାସ୍କ ପିନ୍ଧିବା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ହୋଇଛି । ଲାହୋର ହାଇକୋର୍ଟ ବିପଜ୍ଜନକ ବାୟୁ ଗୁଣବତ୍ତା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପାଇଁ ତୁରନ୍ତ ପଦକ୍ଷେପ ନେବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେବା ପରେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି ।
ମିଳିତ ଜାତିସଂଘର ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ କୃଷି ସଂଗଠନ (FAO) ଏହାର ରିପୋର୍ଟରେ ପ୍ରକାଶ କରିଛି ଯେ ସର୍ବସାଧାରଣ ଯାନଗୁଡିକ ମୁଖ୍ୟତଃ ଅତ୍ୟଧିକ ପ୍ରଦୂଷିତ ଗନ୍ଧକ ଧାରଣକାରୀ ଗ୍ୟାସରେ ଚଲାଉଛନ୍ତି, ଯାହାକି ଲାହୋର ଏବଂ ଏହାର ଆଖପାଖ ସହର ଏବଂ ଗ୍ରାମରେ ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣର ପ୍ରାୟ 40% ଯୋଗଦାନ ଦେଇଛି । ଗତ ଦୁଇ ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ଲାହୋରର ଏୟାର କ୍ୱାଲିଟି ଇଣ୍ଡେକ୍ସ (AQI) ଖରାପ ହୋଇଯାଇଛି । ଘର ନିର୍ମାଣ, ବିକାଶମୂଳକ ପ୍ରକଳ୍ପ ଏବଂ ଶିଳ୍ପ ୟୁନିଟ୍ ପାଇଁ ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଆନୁମାନିକ 70 ପ୍ରତିଶତ ଗଛ କଟାଯାଇଛି । ତେଣୁ ବାୟୁ ପ୍ରଦୂଷଣ ଅହେତୁକ ମାତ୍ରାରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି ।