ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ,୧୩.୦୪.୨୦୨୩ (ଏନଏନଏସ ଓଡ଼ିଆ) : କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ଆସନ୍ତା ମଇ 10 ରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ ,ତେଣୁ ଏବେଠାରୁ ବିଭିନ୍ନ ରାଜନୈତିକ ଦଳଗୁଡିକ ନିଜନିଜର ପ୍ରଭାବ ବିସ୍ତାର କରି ନିଜର ଶକ୍ତି ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବାରେ ଲାଗିଲେଣି | ତେବେ କର୍ଣ୍ଣାଟକର ରାଜନୀତି ବିଷୟରେ ଯଦି କହିବା, ତେବେ ଲିଙ୍ଗାୟତ ଏବଂ ଭୋକାଲିଗା ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଏଠାରେ ପ୍ରଭାବ ଅଧିକ ରହିଛି | ବିଶେଷକରି ଲିଙ୍ଗାୟତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ, ଯାହାର ଜନସଂଖ୍ୟା ରାଜ୍ୟରେ 17 ପ୍ରତିଶତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଛି ଅଧିକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ । କୁହାଯାଏ ଯେ ଲିଙ୍ଗାୟତ ଏବଂ ଭୋକାଲିଗା ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଲୋକମାନେ କେଉଁ ଦଳରେ ଯୋଗ ଦିଅନ୍ତି, ସେହି ଦଳର ବାଜି ପାଲଟି ଯାଏ । ଲିଙ୍ଗାୟତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ରାଜ୍ୟର ଅଗ୍ରଗାମୀ ଜାତି ମଧ୍ୟରେ ଗଣାଯାଏ |
1956 ମସିହାରେ, ଭାଷା ଆଧାରରେ ରାଜ୍ୟଗୁଡିକ ପୁନର୍ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହା ପରେ କନ୍ନଡ ଭାଷା ରାଜ୍ୟ ମହୀଶୂରର ସୃଷ୍ଟି ହେଲା | ପରେ ଏହାର ନାମ କର୍ଣ୍ଣାଟକ ରଖାଗଲା | ରାଜ୍ୟ ଗଠନ ପରଠାରୁ ଲିଙ୍ଗାୟତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଏଠାରେ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ବିସ୍ତାର କରିଥିଲା। ରାଜ୍ୟରେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଲିଙ୍ଗାୟତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର 8 ଜଣ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ରହିଛନ୍ତି। ଏହି ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ରାଜ୍ୟର ପ୍ରାୟ 110 ଟି ଆସନକୁ ସିଧାସଳଖ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ | କର୍ଣ୍ଣାଟକ ବ୍ୟତୀତ ଏହି ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ପଡୋଶୀ ରାଜ୍ୟ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର, ତେଲେଙ୍ଗାନା ଏବଂ ଆନ୍ଧ୍ରପ୍ରଦେଶରେ ମଧ୍ୟ ଏକ ଉପସ୍ଥିତି ରହିଛି। ବର୍ତ୍ତମାନର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ବାସଭରାଜ ବମ୍ମାଇ ମଧ୍ୟ ଲିଙ୍ଗାୟତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର।
ଅଲଗା ଧର୍ମ ଦାବି କରୁଥିବା ଲିଙ୍ଗାୟତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ |
କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ 500 ରୁ ଅଧିକ ମଠ ଅଛି | ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ହେଉଛି ଲିଙ୍ଗାୟତ ମଠ ଏବଂ ପରେ ଭୋକାଲିଗା ମଠ | ଲିଙ୍ଗାୟତ ମଠ ରାଜ୍ୟରେ ବହୁତ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଏବଂ ଏହାର ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ଅନୁଗାମୀ ଥିବାରୁ ସେମାନେ ସିଧାସଳଖ ରାଜନୀତିରେ ଜଡିତ ଅଛନ୍ତି। ଅଲ ଇଣ୍ଡିଆ ଭେରେଶାୟା ମହାସଭାର 22 ଟି ଜିଲ୍ଲାରେ ଏକ ତୃଣମୂଳସ୍ତରର ଉପସ୍ଥିତି ରହିଛି ଏବଂ ଉତ୍ତର କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ ଏକ ଲିଙ୍ଗାୟତ ଗଡ଼ ରହିଛି। ଲିଙ୍ଗାୟତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ନିଜର ପୃଥକ ଧର୍ମ ଦାବି କରିଥାଏ । କଂଗ୍ରେସ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଛି ଯେ ଯଦି ସେମାନଙ୍କ ଦଳ ରାଜ୍ୟରେ କ୍ଷମତାକୁ ଆସନ୍ତି ତେବେ ସେମାନଙ୍କୁ ଅଲଗା ଧର୍ମର ମାନ୍ୟତା ଦିଆଯିବ। ପ୍ରକାଶ ଥାଉକି, ସମାନ ସମ୍ପ୍ରଦାୟରୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଆସିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ବିଜେପି ଏହା ଉପରେ ଚୁପ ରହିଛି ।
ଲିଙ୍ଗାୟତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ପ୍ରଭାବ ଏହି ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ବିଧାୟକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟାରୁ ଆକଳନ କରାଯାଇପାରିବ | ଯଦି ଆମେ ଗତ ନିର୍ବାଚନ ଅର୍ଥାତ୍ 2018 ବର୍ଷ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିବା, ତେବେ ଏହି ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ମୋଟ 58 ଜଣ ବିଧାୟକ ଲିଙ୍ଗାୟତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଅଟନ୍ତି, ସେଥିମଧ୍ୟରୁ 38 ଟି କେବଳ ବିଜେପି ଟିକେଟ୍ ରେ ଜିତିଥିଲା। କଂଗ୍ରେସ ଟିକେଟରେ 16 ଜଣ ବିଧାୟକ ଜିତିଥିବା ବେଳେ ଚାରିଜଣ ଜେଡିଏସରୁ ବିଧାୟକ ହୋଇଥିଲେ।
ଲିଙ୍ଗାୟତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ଉପରେ ବିଜେପି ଭଲ ହାତ ରହିଛି । ବାସ୍ତବରେ ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜୀବ ଗାନ୍ଧୀ ହଠାତ୍ ଏହି ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଥିବା ବିରେନ୍ଦ୍ର ପାଟିଲଙ୍କୁ ବରଖାସ୍ତ କରିଥିଲେ। ସେବେଠାରୁ ଏହି ସମ୍ପ୍ରଦାୟ କଂଗ୍ରେସ ଉପରେ କ୍ରୋଧିତ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ | 2011 ରେ ବିଜେପି ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସମାନ ଘଟଣା ଘଟିଥିଲା, ଯେତେବେଳେ ଏହା ବିଏସ ୟେଦୁରୁପ୍ପାଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ପଦରୁ ହଟାଇ ସମାଜକୁ କ୍ରୋଧିତ କରିଥିଲା। ଏଥିରେ କ୍ରୋଧିତ ୟେଦୁରୁପ୍ପା ନିଜର ଏକ ଦଳ ଗଠନ କରି ନିର୍ବାଚନରେ ପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱିତା କରିଥିଲେ। କଂଗ୍ରେସ ବିଦ୍ରୋହର ଲାଭ ପାଇଲା ଏବଂ ଏହା କ୍ଷମତାକୁ ଫେରିଲା।
କର୍ଣ୍ଣାଟକରେ ଲିଙ୍ଗାୟତର ପ୍ରଭାବ କେଉଁଠାରେ ଅଛି ?
କିଟୁର କର୍ଣ୍ଣାଟକ ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀ ହେଉଛି ଲିଙ୍ଗାୟତ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ର, ଏଠାରୁ 50 ଜଣ ବିଧାୟକ ଚୟନ କରୁଛନ୍ତି। CM Bommai ମଧ୍ୟ ଏଠାରୁ ଆସିଛନ୍ତି | ଏମାନଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ଅନେକ ବରିଷ୍ଠ ନେତା ମଧ୍ୟ ଏଠାରୁ ଆସିଛନ୍ତି। ଏହି କାରଣରୁ ସେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ଲିଙ୍ଗାୟତ କିଙ୍ଗମେକର ଭୂମିକାରେ ଅଭିନୟ କରନ୍ତି। ବାଗଲକୋଟ, ଧରୱାଡ, ବିଜୟପୁରା, ବେଲାଗ ହାଭେରୀ, ଗଡାଗ ଏବଂ ଉତ୍ତରା କନ୍ନଡ ସମେତ 7 ଟି ଜିଲ୍ଲା ଗଠିତ |
ଲିଙ୍ଗାୟତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ବଡ ନେତା |
ସମ୍ପ୍ରତି, ଲିଙ୍ଗାୟତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ବଡ଼ ନେତା ହେଉଛନ୍ତି ବିଏସ୍ ୟେଦୁରୁପ୍ପା | ଅଧିକନ୍ତୁ, ବର୍ତ୍ତମାନର ସିଏମ୍ ବାସଭାରାଜ ବମ୍ମାଇ ମଧ୍ୟ ଏହି ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଅଟନ୍ତି | ଭେଟେରାନ ନେତା ଜଗଦୀଶ ଶେଟ୍ଟର ମଧ୍ୟ ଲିଙ୍ଗାୟତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଅଟନ୍ତି। ଏଥି ସହିତ ଲିଙ୍ଗାୟତର ପ୍ରମୁଖ ନେତାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏଚଡି ଥାମୟା ଏବଂ କେ.ଏସ୍ କିରଣ କୁମାର ମଧ୍ୟ ଅଛନ୍ତି।