ଆଉ ୨ ଦିନ ପରେ ରଙ୍ଗର ପର୍ବ ହୋଲି | ଆନନ୍ଦ ଉଲ୍ଲାସର ପର୍ବ ହେଲା ହୋଲି | ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଉପାୟରେ ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ ହୋଲି | କିନ୍ତୁ ମୋକ୍ଷର ସହର କାଶୀରେ ହୋଲି ପାଳନ ସବୁଠାରୁ ଅଲଗା ଏବଂ ଅଦ୍ଭୁତ | ବାରାଣାସୀର ମଣିକର୍ଣ୍ଣିକା ଘାଟରେ ଶିବ ଭକ୍ତମାନେ ଶବଦାହର ପାଉଁଶରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଭସ୍ମରେ ଖେଳନ୍ତି ହୋଲି | ହୋଲି ପୂର୍ବରୁ ମଙ୍ଗଳବାର ଦିନ ବନାରସର ମଣିକର୍ଣ୍ଣିକା ଘାଟରେ ଖେଳାଯାଇଥିଲା ଶ୍ମସାନ ହୋଲି | ଏହାକୁ ଭସ୍ମ ହୋଲି ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ, ଯାହାକି ବନାରସରେ ବେଶ ଚର୍ଚ୍ଚିତ |
ମଣିକର୍ଣ୍ଣିକା ଘାଟରେ ଶ୍ମସାନ ନାଥ ବାବାଙ୍କ ଶୃଙ୍ଗାର ଏବଂ ଭୋଗ ପରେ ଏହି ହୋଲି ଖେଳ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ | ଏଠାରେ ଖେଳାଯାଉଥିବା ହୋଲିର ବେଶ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ରତା ରହିଛି | କାରଣ ଭସ୍ମରେ ହୋଲି ଖେଳିବା ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ଅତ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରିୟ | ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଏଠାରେ ବର୍ଷର ୩୬୫ ଦିନ, ଶ୍ମସାନରୁ ବାହାରୁ ଥିବା ଧୁଆଁରେ ବାବା ଭୋଳାନାଥଙ୍କ ଅଭିଷେକ କରାଯାଏ |ଏହା ବ୍ୟତୀତ ହରିଶ୍ଚନ୍ଦ୍ର ଘାଟରେ ମଧ୍ୟ ଭସ୍ମ ହୋଲି ଖେଳାଯାଏ | କିନ୍ତୁ ମଣିକର୍ଣ୍ଣିକା ଘାଟର ଏହି ହୋଲିର ବିଶେଷ ମହତ୍ବ ରହିଛି | ଇତିହାସରେ ବିଶ୍ୱନାଥଙ୍କଠାରୁ ବି ମଣିକର୍ଣ୍ଣିକା ଘାଟ ବହୁତ ପୁରୁଣା |
ସୂଚନା ଥାଉକି, ହଜାରେ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ମଣିକର୍ଣ୍ଣିକା ଘାଟରେ ଜୁଇ ଜଳୁଛି | ଶ୍ମସାନରେ ଖେଳା ଯାଉଥିବା ଏହି ହୋଲିରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିବା ରଙ୍ଗଗୁଡ଼ିକ ଯଜ୍ଞ, ହୋମ କୁଣ୍ଡ କିମ୍ବା ଅଘୋରୀଙ୍କ ଧୁନି ଏବଂ ଚିତାର ପାଉଁଶରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ |
ପୌରାଣିକ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁଯାୟୀ, କାଶୀର ମଣିକର୍ଣ୍ଣିକା ଘାଟରେ ଭଗବାନ ଶିବ ଲୋକଙ୍କୁ ମୋକ୍ଷ ପ୍ରଦାନ କରିବା ପାଇଁ ଶପଥ ନେଇଥିଲେ | କାଶୀ ଦୁନିଆର ଏକମାତ୍ର ସହର ଯେଉଁଠାରେ ମାନବ ମୃତ୍ୟୁକୁ ଶୁଭ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ |ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ରଙ୍ଗଭରୀ ଏକାଦାଶି ଦିନ ପାର୍ବତୀଙ୍କୁ ବିବାହ କରି ଆଣିବା ପରେ ବାବା ଭୋଳାନାଥ ଦେବଗଣ ଏବଂ ଭକ୍ତଙ୍କ ସହ ହୋଲି ଖେଳନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ଭୂତ, ପ୍ରେତ ଇତ୍ୟାଦି ସେମାନଙ୍କ ସହିତ ହୋଲି ଖେଳିପାରନ୍ତି ନାହିଁ | ତେଣୁ, ତା ପରଦିନ ବାବା ମଣିକର୍ଣ୍ଣିକା ଘାଟକୁ ଗାଧୋଇବାକୁ ଆସନ୍ତି ଏବଂ ଶ୍ମସାନର ପାଉଁଶରେ ଭୂତ, ପ୍ରେତଙ୍କ ସହ ହୋଲି ଖେଳନ୍ତି |